Wol: informatie over de geschiedenis, het productieproces en de duurzaamheid van wollen stoffen

Heb je een mooie wollen jas op het oog? Dat is een goede keus! Wol is lekker warm, luchtig en bovendien mooi om te zien. Misschien twijfel je nog of wil je gewoon iets meer weten over wollen jassen. Hoe worden ze gemaakt? Welke soorten wol zijn er? En is wol wel een duurzame keuze? We geven het antwoord op al deze vragen.

Inhoudsopgave

1. Geschiedenis van de wollen jas
2. Zo wordt wol gemaakt
3. Welke soorten wol zijn er?
4. Schapenwol
5. Alpacawol
6. Mohair en kasjmier
7. De voordelen van wol
8. Wol zorgt voor ventilatie
9. Wol is licht
10. Wol wordt niet snel vies
11. Wol behoudt z’n vorm
12. Wol is duurzaam
13. Geen last van schimmel
14. De nadelen van wol
15. Wol kriebelt
16. Last van pluisjes
17. Vervilting
18. Wol schoonhouden
19. Hoe duurzaam is wol?
20. Gewoon wol of biologisch wol?
21. Veelgestelde vragen omtrent wollen stof

Geschiedenis van de wollen jas

Wol bestaat al zolang er schapen op de wereld zijn. Daarom is het aannemelijk dat er al 10.000 jaar voor Christus wol bestond. De schapen werden vooral gehouden voor het melk en vlees, dus nog niet zo zeer om kleding van hun vachten te maken. Dat ontdekten mensen pas rond 4000 voor Christus dat het haar heel goed gebruikt kon worden om garen te spinnen.

Zo rond 1500 voor Christus was er de eerste industrie wol in Denemarken. Daarna werd wol al gauw een belangrijke bron van inkomsten. In de 13e eeuw was het zelfs de belangrijkste bron voor kleding in veel verschillende landen. Pas in de 18e eeuw werd begonnen met machinaal spinnen middels de Spinning Jenny: een machine die zeer fijn draad kon maken. Vanaf dat moment werd de wolproductie steeds verbeterd.

Wil je meer weten over de geschiedenis van wol? Op Jas.nl hebben we een compleet artikel over het ontstaan en de geschiedenis van de wollen jas.

Zo wordt wol gemaakt

Vandaag de dag wordt wol industrieel gesponnen. Dat gebeurt in een aantal stappen. Het spinnen van de wol is de basis voor iedere wollen jas. Allereerst wordt de wol van het dier geschoren en verzameld. Daar worden balen van gemaakt, die uiteindelijk open worden gemaakt voor de grove vlokken van de vezels. De wol wordt gemaakt van wolvet. Door de vezels te kaarden en een lont te vormen, kan materiaal worden samengevoegd. De bundel wordt gerekt, zodat de vezels langs elkaar komen en tegen elkaar aan komen te liggen. Bij deze stap kunnen verschillende materialen worden gecombineerd.

De lont kan in het fabrieksproces nog worden gekamd, zodat je een hogere kwaliteit wol krijgt. Daarna wordt de lont gerekt en samengedraaid tot een voorgaren. Daar wordt uiteindelijk onze wollen kleding van gemaakt.

Welke soorten wol zijn er?

Onder wol verstaan we vooral afgeschoren vacht van dieren. Soms worden natuurlijke vezels als katoen en bamboe ook als wol gerekend, maar in dit artikel beperken we ons tot schapenwol, alpacawol en mohair of kasjmier.

• Schapenwol

  Wanneer we het over wol hebben, denken we al snel aan schapenwol. Schapenwol is afgeschoren vacht van een schaap. Jaarlijks krijgt ieder schaap zijn jas uit en wordt de vacht verweven tot garen voor onder meer jassen. Ieder schapenras heeft zijn eigen kenmerken en kwaliteiten en dat is terug te zien in de wol. Wolmerino is een van de belangrijkste schapenrassen ter wereld. Het Merinoschaap staat bekend vanwege de fijne, kwalitatieve wol.

  Andere rassen hebben weer andere eigenschappen. Zo leveren ze bijvoorbeeld dikkere, stevigere vezels. Die zijn geschikter voor veel gedragen kleding. Fabrikanten van kleding weten precies welk soort wol ze het best voor welk kledingstuk kunnen gebruiken.

• Alpacawol

  Niet alleen schapen leveren wol. Alpaca's zijn tegenwoordig ook heel populair om hun vacht. Alpaca's zijn verwant aan de lama en leven vooral in Peru en Bolivia. Wanneer we kijken naar de wol van de alpaca, zien we een hoge kwaliteit wol. Het is erg zacht, omdat het geen lanoline bevat. Het voelt aan als zijde, is erg licht en verbazingwekkend warm. Niet voor niets behoort dit tot de duurste wolsoorten ter wereld.

  Kleding die is gemaakt van alpacawol zit meestal goed en behoudt een mooie vorm. Het pluist niet en het is een duurzaam materiaal. Vaak betaal je dan ook iets meer voor kleding van alpacawol dan van andere wolsoorten.

• Mohair en kasjmier

  Mohair en kasjmier zijn ook geliefde wollen stoffen. Deze stoffen worden gemaakt van de vacht van geiten. De bekendste wolsoorten van de geit komen van de Angorageit, de Kasjmiergeit en van de berggeit Chyangra. Het geliefde mohair staat bekend om zijn mooie glans en wordt daarom ook wel "de diamantvezel" genoemd. Mohair is brandveilig, duurzaam en rekt mee. Het kreukt vrijwel niet en het vervilt niet.

  Mohair is duurder dan gewone wol en kasjmier is een van de duurste wolsoorten die er is. Het voordeel van kasjmier is dan weer de structuur: die is fijn en de stof voelt enorm licht aan. Het heeft bovendien een luxe uitstraling.

De voordelen van wol

Waarom zou je kiezen voor een wollen jas? Wat zijn de voordelen?

Wol zorgt voor ventilatie

Wanneer je wol draagt, zal je niet snel zweten. Het heeft namelijk een groot absorptievermogen en werkt daardoor als uitstekende antitransparant. Met andere woorden: wol neemt al het vocht gemakkelijk op en ademt het vocht weer uit. Doordat het ook warmte verliest, krijg je het er niet extreem warm in.

Wol is licht

Veel mensen vinden wol een fijne stof omdat het zo licht is. Hoewel een dikke schapenvacht altijd zwaar lijkt, is het in werkelijkheid vederlicht. Toch geniet je wel van alle voordelen van wol. Het is ook nog eens warm, zacht en vol van volume. Ondanks het lichte gewicht.

Wol wordt niet snel vies

In de meeste schapenvachten vinden we lanoline. Dit is een natuurlijk wolvet. Dankzij lanoline wordt wol niet gauw vies. Het maakt de wol zelfreinigend. Bovendien stoot lanoline bacteriën af en zul je geen problemen hebben met vastzittend vuil op je nieuwe wollen jas.

Wol behoudt z’n vorm

Wol is enorm elastisch. Daardoor is het vormvast. Zodra je een wollen vezel uitrekt, zal deze snel weer in haar oorspronkelijke lengte en vorm terugveren. Dankzij die veerkracht herstelt wol zich goed van kreuken en behoudt het de vorm. Zo blijft je kledingstuk langer mooi.

Daar komt nog bij dat het een lange levensduur heeft. Het gaat wel tachtig jaar mee. Tijdens die periode behoudt de wol haar natuurlijke, goede eigenschappen, waaronder de vormvastheid.

Wol is duurzaam

Tegenwoordig hebben steeds meer mensen aandacht voor mens, dier en milieu. We maken graag duurzame keuzes. De keuze voor vol is een duurzame keuze. Het is een hernieuwbare grondstof: schapen krijgen dankzij moeder Natuur weer een nieuwe vacht. De wol is ook nog eens 100 procent recyclebaar. Het neemt stoffen op en verlaagt het aandeel CO2 in de lucht. Daardoor is het een natuurlijke klimaatverbeteraar.

Geen last van schimmel

Door wol te dragen krijg je geen last van schimmel in je jas. Schimmels overleven het namelijk niet op wol. Ze hebben warmte nodig en een relatieve luchtvochtigheid. Door het regulerend vermogen van een wollen jas, kan er geen schimmel op leven. Ze kunnen zich niet verder ontwikkelen en gaan dood.

De nadelen van wol

Heeft het dragen van wol dan geen nadelen? Jawel, er zijn een aantal nadelen aan het dragen van een wollen jas, zoals jeuk en pluisjes. Wegen de nadelen voor jou zwaarder dan de voordelen? Of is het juist andersom?

Wol kriebelt

Niet iedereen vindt wol lekker zitten. Voor sommige mensen kriebelt de stof te veel. Niet alle soorten wol kriebelen. De vezels in de stof variëren namelijk in dikte van 10 micrometer tot wel 40 micrometer. De vuistregel is: ‘Hoe dikker de wol, hoe erger het kriebelt’. De meeste mensen vinden het onprettig als een vezel meer dan 28 micrometer is. Dan begint het te jeuken.

Wol van het merinoschaap is het fijnste wol. Het kriebelt bijna niet. Daarom is merinowol een geliefde stof onder fabrikanten van kledingstukken.

Last van pluisjes

Een kenmerk van wol, is dat het sneller pilt en pluist dan een kunstmatige vezel. Dat komt doordat er niets of nauwelijks iets aan is toegevoegd. Pluisjes kun je verwijderen met een elektrische ontpluizer, een pluiskam of een scheermesje. Ga wel voorzichtig te werk; anders kun je de vezel snel beschadigen.

Vervilting

Schapenvacht kan vervilten door het gebruik. Het kan worden gezien als nadeel, maar het heeft ook wel weer een charme. Het zijn immers natuurlijke stoffen die een natuurlijke levensduur hebben. Wanneer je een vervilte schapenvacht in de kast hebt hangen, kun je deze het best uitkammen met een grove hondenborstel. Laat het even in de buitenlucht hangen (het liefst in de mist) en je wol is weer als nieuw.

Wol schoonhouden

Is je wollen jas vies geworden? Dan kun je deze gewoon in de wasmachine stoppen. Het principe van een wollen jas wassen is hetzelfde als dat van een trui. Draai ‘m binnenstebuiten, stop de jas in een wasnetje en wast deze op een koude temperatuur. Als je wasmachine een wolwasprogramma heeft, kun je deze ook gebruiken. Gebruik tijdens het wassen een wasmiddel dat speciaal geschikt is voor vol.

Wanneer er een vlek in je wollen jas zit, kun je deze het best eerst behandelen met een vlekverwijderaar. Let erop dat je een vlekverwijderaar gebruikt die geschikt is voor wol. Laat na het wassen je jas liggend drogen en vermijd directe warmtebronnen. Anders kan de wol gaan krimpen. Zodra je jas droog is, kun je een wolkam gebruiken om pluisjes te verwijderen. Pleeg regelmatig onderhoud aan je jas om deze in goede staat te houden.

Hoe duurzaam is wol?

Wol is afkomstig van een schaap of een geit. Dat maakt het ook een natuurlijke, duurzame vezel. De duurzaamheid zit hem in het feit dat een schaap of een geit steeds een nieuwe vacht krijgt. Er zijn geen grondstoffen nodig om wol te creeeeren. Het mooie van wol is dat het een slijtvaste vezel is. Daardoor gaat het jarenlang mee. Een wolvezel kan meer dan 20.000 keer worden gebogen, zonder dat het breekt. Wol is dus bijzonder sterk.

Daarnaast is wol biologisch afbreekbaar. De aarde neemt de voedingsstoffen op in de grond. Het is ook relatief gemakkelijk te recyclen. Kortom: standaard is wol al een duurzame keuze.

Gewoon wol of biologisch wol?

Als je het milieu en de dieren nog een beetje extra wilt helpen, kun je het best kiezen voor biologische wol. Dat is wol, gemaakt van de vacht van schapen en geiten in de biologische veeteelt. Daar zijn de leefomstandigheden veel beter dan in de normale landbouw.

Wat wol biologisch maakt, is dat er geen schadelijke chemicaliën worden gebruikt bij de bestrijding van parasieten en schimmels op de vacht. Daarnaast is de bodem vrij van verontreinigingen. De precieze eigenschappen van de wol verschillen per soort.

Biologisch wol heeft als bijkomend voordeel dat het materiaal nog beter ademt en zelfreinigend is. Zo houdt een biologisch wollen jasje je warm in de winter en je koel in de zomer. Dat komt door de stilstaande lucht tussen de fijne haartjes. Het lichaam koelt minder af als de omgeving koud is en verhit minder als de omgeving warm is.

Veelgestelde vragen omtrent wollen stof

Bij Jas.nl krijgen we veel vragen binnen over wollen jassen. We zetten de belangrijkste, meest gestelde vragen op een rij.

1. Kriebelt wol?

Sommige wol kriebelt. Dat is wol met een te dik garen. Wanneer de dikte van de wol op een bepaald punt komt, het zogenaamde jeukpunt, begint het te kriebelen. Voor de meeste mensen ligt dat punt op ongeveer 28 micrometer per garen. Wie snel last heeft van jeuk, kan het best kiezen voor een jas van merinowol. Het merinoschaap heeft de vacht met de minste dichtheid, waardoor er fijne garen van ontstaan. Doordat de wol niet zo dik is, kriebelt het minder.

2. Waar moet ik op letten als ik een wollen jas koop?

Bij de aanschaf van een wollen jas kun je op verschillende zaken letten. Je kunt bijvoorbeeld letten op het materiaal waar het van is gemaakt: gaat het om biologische wol of gewone wol? Natuurlijk kijken veel mensen ook naar de prijs. Kies je liever voor een goedkopere jas of wil je echt lang met je jas kunnen doen en betaal je liever een iets hogere prijs voor een jas die lang meegaat? Ook kun je kijken naar de soort stof: kasjmier of mohair, schapenwol of geitenwol? Of misschien een mix? Er is keuze genoeg!

3. Hoe lang gaat een wollen jas mee?

Een wolvezel kan meer dan 20.000 keer worden gebogen voordat het breekt. Het is dus een slijtvaste vezel. Als je een beetje voorzichtig bent met je wollen jas, kan deze wel tachtig jaar meegaan. In principe kunnen je kleinkinderen je wollen jas van vroeger dus nog dragen. Wol is een bijzonder sterke en duurzame stof.

4. Mag een wollen jas nat worden?

Wol absorbeert geen water, dus het zal zich niet volzuigen met water. De jas zal niet zwaar aan gaan voelen door het water. Daarentegen is het ook niet waterafstotend. Het is dus geen goed idee om naar buiten te gaan in een regenbui, wetende dat je wollen jas helemaal nat zal worden. Overigens hoef je je geen zorgen te maken dat je je niet comfortabel voelt in een wollen jas.

5. Wat draag je bij een wollen jas?

Het mooie van wol is dat het bij veel verschillende outfits past. Bij een casual outfit kun je met wol bijvoorbeeld een sweater dragen met jeans en wat gave sneakers. Ga je voor een wat elegantere look, dan kun je ook een passende blazer, klassieke sweater, culottes en enkellaarsjes dragen.